Autorka: Madeleine O’Dea
Tytuł: The Phoenix Years: Art, Resistance, and the Making of Modern China (Lata feniksa: sztuka, opór i stworzenie współczesnych Chin)
Wydawnictwo: Pegasus Books (2018)
Piękna książka, pięknie napisana o pięknych – na swój sposób – ludziach. Lat 80. w Chinach były nie tylko okresem aktywności ekonomicznej, ale też fermentu w sztuce. Madeleine O’Dea opisuje te niezwykłe czasy z perspektywy kilkorga awangardowych artystów – Huang Rui, Ma Desheng, Wang Keping i innych. Co ważne i co czyni tę książkę tak dobrą, to fakt, że O’Dea – od 1986 roku korespondentka australijskich mediów (Australian Financial Review – SIC!) – była też świadkiem większości wydarzeń, które opisuje. Potem współtworzyła „Artinfo China” i pisła do takich magazynów jak „Art + Auction” czy „Modern Painters.” Ona naprawdę zna i kocha to, o czym pisze i to czuć na stronach tej książki.
Ta twórcza erupcja została brutalnie ścięta w 1989 roku. Co ciekawe na początku większość artystów nie chciała się angażować politycznie, ale to system nie potrafił ich zostawić w spokoju i poniekąd wciągnął w politykę. Niestety, kiedy ja przybyłem do Pekinu w 2001 roku, to już pozostały resztki, jakieś cienie jak projekt „Dashanzhi” (798艺术区), wykastrowane, kontrolowane i uczesane przez reżim, aby stworzyć symulację awangardy. Pekin, aspirujący do bycia nowoczesną metropolią przed olimpiadą 2008 roku, musiał mieć też swoją bohemę, ale oczywiście partia komunistyczna nie potrafi tolerować autentycznie niezależnych artystów, więc musi sobie ich tworzyć lub asymilować złamanych życiem i biedą byłych buntowników.
Zachęcam do przeczytania, nie tylko osoby zainteresowane nowoczesną sztuką. Książka świetnie oddaje atmosferę Pekinu lat 80. – a przynajmniej tak, jak ja sobie ją wyobrażam.
Polecam też fascynującą rozmowę z autorką.
zawielkimmurem.net 